საქართველოს მეფეს დავითს (1089-1125 წწ). მონასტრის ასაშენებლად საგანგებოდ შეურჩევია ლამაზი ბუნებრივი მდებარეობის ადგილი, სადაც ღვთისმშობლის სახელობის დიდი ტაძარი აუგია. ახლად აშენებული გელათის მონასტრისათვის მასვე შეუდგენია გელათის სამონასტრო შტატი. გელათის ამშენებელს იმთავითვე ფართო მიზნები ჰქონდა დასახული: გელათი მხოლოდ საბერმონაზვნო წირვა-ლოცვის შემსრულებელი დაწესებულება კი არ უნდა ყოფილიყო, იგი მწიგნობრულ-სამეცნიერო მოღვაწეობისა და უმაღლესი განათლების კერადაც უნდა ქცეულიყო, რის გამოც საგანგებოდ მოუწვევია სასულიერო და საერო განათლების მქონე სწავლული პირები.
გელათმა ბრწინვალედ გაამართლა მისი დამაარსებლის ეს მიზანი. ჯერ კიდევ დავითის მეფობის ხანაში, გელათი ქართული კულტურის თვალსაჩინო ცენტრი გახდა . საერო ფილოსოფიური მეცნიერების განვითარების დონით თანამედროვენი გელათს '' მეორე ათენს'' უწოდებდნენ, საეკლესიო სასულიერო მოღვაწეობისა და განათლების მიხედვით კი '' მეორე იერუსალიმად'' მიაჩნდათ.
გელათის დაარსება, როგორც ფართო დანიშნულების მქონდე დაწესებულებისა, სრულიად არ ყოფილა შემთხვევითი მოვლენა ან დავით მეფის უბრალო სურვილის შედეგი. ეს ღონისძიება ბუნებრივად შეეფერებოდა საქართველოს იმდროინდელ პოლიტიკურ და სამეურნეო-კულტურული განვითარების მაღალ დონეს.
გამოყენებული ლიტერატურა: ბ.ლომინაძე - გელათი. გამომცემლობა "ცოდნა". 1959წ.
No comments:
Post a Comment